Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2014

Απολογητές περί του Ισλάμ στη νεοφιλελεύθερη σκέψη



Με αφορμή τη συνέντευξη της Νούσμπαουμ στην εφ. Καθημερινή, νομίζω ότι είναι καλό να διευκρινιστούν ορισμένες πολύ χαρακτηριστικές ασάφειες που προκάλεσε, ενσυνείδητα φοβάμαι, η Αμερικανίδα καθηγήτρια.

Αποτελεί, πλέον κοινό τόπο στους σύγχρονους φιλελεύθερους απολογητές του Ισλάμ να «δικαιολογούν» τον φονταμενταλιστικό του χαρακτήρα. Προφανώς, δεν είναι στοιχείο ελεύθερης κοινωνίας να δαιμονοποιείται μια οποιαδήποτε θρησκεία, επειδή είναι διαφορετική από τη δική μας. Όσοι, όμως στρεφόμαστε ενάντια στον Ισλαμισμό, δεν το κάνουμε κατ’ ανάγκη από αντίδραση στον διαφορετικό της χαρακτήρα. Η Ισλαμική θρησκεία – κατά βάση – διαθέτει έναν φονταμενταλιστικό χαρακτήρα που δεν έχουν άλλες θρησκείες, όπως ο Βουδισμός ή ο Ινδουισμός, για να αναφέρω κάποια παραδείγματα. Δεν πρόκειται, απλώς για μια «διεστραμμένη εκδοχή», όπως αναφέρει η Νούσμπαουμ, σαν αυτή που κυριάρχησε ακόμα και στον Χριστιανισμό ολόκληρη χρονική περίοδο με την Ιερά Εξέταση και τη νύχτα του Αγ. Βαρθολομαίου. Πρόκειται για μία θρησκεία, η οποία, εξ ορισμού και εν τη γενέσει της ιστορικά, διέθετε ιδιαίτερα βίαιες και απάνθρωπες διδαχές. Οποιοσδήποτε πιστεύει το αντίθετο, είτε δε γνωρίζει τον Ισλαμισμό, είτε υπεκφεύγει για πολιτικούς ή άλλους λόγους.

Υφίσταται, όμως και μια άλλη παρανόηση: Ακόμα κι αν υποθέσουμε – καλή τη πίστει – ότι ο Ισλαμισμός δεν ταυτίζεται με τον Τζιχαντισμό, πολιτικά και φιλοσοφικά, είμαστε υποχρεωμένοι να αντιληφθούμε – έστω αυτό! – ότι αυτή η εκδοχή του τείνει να επικρατήσει πλέον παγκοσμίως! Το να εθελοτυφλούμε, μόνο κακό θα κάνει! Ούτε, βέβαια μπορείς να ταυτίσεις τον Τζιχαντιστή του σήμερα με τον Εβραίο της δεκαετίας του ’20, διότι ο τελευταίος δεν διέθετε αυτή τη βίαιη κουλτούρα, ούτε το «κυνήγι» τους βασίστηκε σε προγενέστερες βίαιες, πολιτικές ή μη, δράσεις τους.

Δεν μπορεί κάποιος να μη διακρίνει την υποτιθέμενη αφέλεια, η οποία όμως υποκρύπτει σαφείς σκοπιμότητες στον τρόπο που η Αμερικανίδα συνάδελφος του Μπαράκ Ομπάμα, προσπαθεί να συγκρίνει την μπούρκα με την… κάλυψη από το… κρύο! Η μπούρκα αποτελεί θρησκευτικό σύμβολο, κι όχι απλώς κάλυμμα για τις κρύες νύχτες του χειμώνα και ως τέτοιο σύμβολο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Το ίδιο λάθος – με ακόμα πιο... επιτηδευμένη αφέλεια – πράττει, όταν συγκρίνει την μπούρκα με τις… πλαστικές επεμβάσεις. Η πρώτη είναι ζήτημα βασικής κοινωνικής επιβολής στις γυναίκες από την Ισλαμική κουλτούρα, ενώ οι πλαστικές επεμβάσεις αποτελούν μια κοινωνική επιλογή. Κι όμως, αυτή τη σημαντική διαφορά ανάμεσα στο να επιλέγω τον τρόπο ζωής μου – γνωρίζοντας, μάλιστα και το αντίστοιχο κοινωνικό κόστος – και να μου τον επιβάλλουν άλλοι, διαφορά που έχει σημαντικές κοινωνικές,, πολιτικές και θρησκευτικές διαστάσεις, μια καθηγήτρια που ανήκει, υποτίθεται, στον φιλελεύθερο χώρο, δεν φαίνεται να μπορεί να την κατανοήσει!

Οι γενικότερες θεωρήσεις της Αμερικανίδας καθηγήτριας ότι η ηθική είναι, σε γενικές γραμμές, πολύπλοκη και σχετική (άρα, και η… ηθική του Ισλαμισμού προφανώς είναι ανεπίδεκτη κριτικής πολιτικής αντιμετώπισης), ότι πρέπει να απαγκιστρώσουμε το εκπαιδευτικό σύστημα από τις αξίες της εθνικής κοινότητας, ότι ο νέος πατριωτισμός είναι αυτός που νοιάζεται για την… αναδιανομή πλούτου (!!) κ.ο.κ, δείχνουν μια πολύ συγκεκριμένη θεώρηση που ασπάζεται τον κοσμοπολιτισμό και την παγκοσμιοποίηση ως ύψιστη αξία και ότι κάθε θρησκευτικό, κοινωνικό ή πολιτικό σύστημα αξιών, ακόμα και αυτά που στρέφονται ξεκάθαρα κατά της ανθρωπιστικής άποψης περί βίου, είναι αποδεκτό!

Κι ένα τελευταίο: η γνωστή προπαγανδιστική τακτική που χρησιμοποιεί συχνά η εφημερίδα «Καθημερινή» τον τελευταίο καιρό – αφού εμφανίζεται ως απολογητής της Τροϊκανής πολιτικής – φαίνεται ξεκάθαρα όταν αναφέρεται, απολύτως σωστά, ότι ο θυμός δεν είναι ανάγκη να επικρατεί κατά την απονομή δικαιοσύνης. Όμως, η τελική κατάληξη της παραπάνω διαπίστωσης, συνιστά ξεκάθαρη προπαγάνδα: γιατί να τιμωρούμε τους υπεύθυνους πολιτικούς που έπραξαν ανοσιουργήματα κατά της πατρίδας τους; Θα βγει από αυτό κάτι καλό; Προφανώς η Αμερικανίδα καθηγήτρια, η οποία από την Καθημερινή συστήνεται και ως… πολιτική φιλόσοφος, αγνοεί ότι η τιμωρία των ενόχων δεν συνιστά μόνο πράξη κατάπαυσης ενός εκδικητικού μένους, αλλά αποκατάστασης της δικαιοσύνης, σωφρονισμού του δράστη και παραδειγματισμού των άλλων, όπως γράφει και ο Πλάτων στον Πρωταγόρα. Επιπλέον, η τιμωρία ενός ενόχου που άσκησε πολιτική εξουσία είναι περισσότερο επιβεβλημένη, διότι συνιστά και μια πολιτική πράξη με ιδιαίτερη σημασία. Αλλιώτικα, οι πολιτικές ανομίες θα συνιστούν καθημερινή και αέναη πρακτική. Άλλο είναι να ισχυρίζεσαι ότι η δικαιοσύνη δεν χρειάζεται την παρουσία του θυμού, άλλο είναι να λες «γιατί να τιμωρήσω τους υπαίτιους πολιτικούς; Επειδή κάποιοι αισθάνονται θυμό;». Προφανώς, όχι! Διότι κάτι τέτοιο το απαιτεί η Δικαιοσύνη, η πολιτική ωριμότητα και η κοινωνική ηρεμία.





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου