Το μέλλον άδηλο...

Τώρα που η κρίση – κάπως – καταλάγιασε στην Ελληνική χερσόνησο, άρχισαν τα όργανα για τις υπόλοιπες οικονομίες της Ευρώπης. Η Ισπανία και η Πορτογαλία, η Ιταλία και στο βάθος η Γαλλία αντιμετωπίζουν ή θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα στο άμεσο μέλλον.

Βασική μου θέση υπήρξε πάντα η άρνηση της απομόνωσης της κρίσης ως ελληνικής και ως οικονομικής. Τα γεγονότα δείχνουν ότι για το πρώτο σκέλος κανείς πια δεν αρνείται την αλήθεια (μοναδική ίσως εξαίρεση, κάποια παπαγαλάκια «έγκριτων» εφημερίδων). Η Ελληνική Οικονομική κρίση απλώς ήταν ο πρώτος κρίκος μιας τεράστιας αλυσίδας. Η Ελλάδα, πάντοτε επιπόλαιη στις οικονομικές της διαχειρίσεις, αλλά και πάντοτε κύπτουσα την κεφαλή στις απαιτήσεις των δήθεν Μεγάλων, ήταν η πρώτη που μπήκε σ’ ένα τούνελ, από το οποίο, Κύριος οίδε, πότε θα ξεμπλέξει.

Για το δεύτερο σκέλος, ότι δηλαδή η κρίση δεν είναι μονάχα οικονομική, αλλά και ευρύτερα πολιτιστική και αφορά, βεβαίως ολόκληρη την Ε.Ε., αρκεί μια προσεχτική παρατήρηση των όσων συμβαίνουν στη σύγχρονη «Ιερά Συμμαχία». Εξεγέρσεις στο Λονδίνο, φοιτητές που αντιδρούν στην απαξίωση – μέσω της αύξησης των διδάκτρων – της διάδοσης γνώσης ως ανθρωπιστικό εργαλείο ανάπτυξης, πολιτικές διαφωνίες και «κόντρες», δείχνουν ότι τα πράγματα βαίνουν άσχημα για το Ευρωπαϊκό Όραμα του Κολ και του Καραμανλή.

Η Γερμανική κυβέρνηση, ολισθαίνοντας ξανά στο δρόμο της ηγεμονικής συμπεριφοράς, επιδιώκει μια πιο «σφιχτή» Ευρωπαϊκή Ένωση. Από πρώτης όψεως, φαίνεται καλό. Αν εξετάσει, όμως κανείς τους τρόπους που μεταχειρίζεται για να το πετύχει, θα καταλάβει πως όταν οι Γερμανοί αναφέρονται σε πολιτική ενοποίηση, εννοούν μια Γερμανοκρατούμενη Ευρώπη με κράτη δορυφόρους, υποτελείς στο... Σουλτανάτο της Γερμανικής Αγοράς.

Η Αγγλική κυβέρνηση, από την άλλη, δεν επιθυμεί μια πολιτική ενοποίηση. Βασικός της στόχος η εξασφάλιση προνομίων για τη χώρα τους, κυρίως εμπορικών και οικονομικών, μέσα από μια χαλαρή Ένωση. Κι αυτό, από μία πλευρά, καλό ακούγεται. Η απόλυτη εξομοίωση σημαίνει συνήθως και απόλυτη υποταγή. Από την άλλη, όμως μιλάμε για μια εντελώς ξένη Ευρωπαϊκή Ένωση, ξένη τουλάχιστον προς το όραμα της δημιουργίας της Ένωσης αυτής ως πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό αντίβαρο στην ηγεμονική συμπεριφορά των ΗΠΑ. Τα «σκυλάκια» των Αμερικανών δεν επιθυμούν να χάσει το... μονάκριβο αφεντικό τους την πρωτοκαθεδρία.

Μέσα σ’ όλα αυτά, η Γαλλία μοιάζει πλέον ανήμπορη να αρθρώσει λόγο. Η χώρα που δήθεν «επανεφηύρε» τον πολιτισμό, συμπεριφέρεται λιγάκι σα βάρβαρος που, λόγω πνευματικής ανημποριάς, κοιτά πότε προς τη μια μεριά και πότε προς την άλλη, τους Σπουδαίους που τσακώνονται και ελπίζει σε κανένα αποφάι που θα προκύψει από το σπάσιμο των... πιάτων.

Η Ιταλία «ευτύχησε» για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα να έχει τον Καβαλιέρε στο τιμόνι. Ο άνθρωπος – φιέστα, ο πολιτικός της σιέστα και του απόλυτου θράσους, μετέβαλλε τη χώρα του σε ζητιανάκι της Ε.Ε. Όχι μόνο πλέον δεν καθορίζει τις εξελίξεις, αλλά άγεται πια και φέρεται από τους Μεγάλους παίκτες, συμπεριφέρεται δε σαν αναπληρωματικός παίχτης που δεν πολυγουστάρει να παίξει μπάλα.

Πού στέκεται η Ελλάδα μέσα σ’ όλα αυτά; Σε μια κατάσταση απόλυτης αδυναμίας. Δεν είναι καν ο παίχτης, το πιόνι. Είναι η μπάλα που κλωτσάνε όλοι οι λοιποί. Χρήσιμη για να παίζουν μαζί της οι σπουδαίοι γκολτζήδες, δε συμμετέχει όμως στα πανηγύρια των κερδισμένων, δεν συστρατεύεται καν με την ελπίδα των χαμένων πως την επόμενη φορά θα τα πάνε καλύτερα. Κι ας μην το παραδεχόμαστε, για λόγους εντελώς άσχετους με την ανικανότητα των πολιτικών που κυβερνούν τη χώρα μας τα τελευταία δέκα με δεκαπέντε χρόνια, η Ελλάδα πια δεν ανήκει στην Ευρώπη και η Ευρώπη δεν είναι πια εκείνο το κλαμπ που πιστεύει σε πολιτισμικά οράματα. Αντίθετα με ό, τι έλεγε ο Κ. Καραμανλής στο Ζάππειο το ’79, η Ευρώπη έχει καταντήσει κλαμπ πλουσίων που δίνουν μια δεκάρα στους ζητιάνους που έχουν κατασκηνώσει έξω από το κλαμπ, νομίζοντας – οι αφελείς – ότι βρίσκονται σχεδόν μέσα...

Η Ελλάδα, σε μια τέτοια Ευρώπη δεν έχει θέση. Πρώτον, διότι ποτέ δεν θα μπορέσει να συμμετάσχει στις πολιτικές διαδικασίες και ζυμώσεις της. Δεύτερον, διότι η Ελλάδα μπορεί να επιδείξει άλλα στοιχεία, για τα οποία όμως η σημερινή Ευρώπη δεν δίνει δεκάρα. Η Ελλάδα είναι η γεννήτορας του Δυτικού Πολιτισμού, όμως ο τελευταίος έχει πια γεράσει κι είναι έτοιμος να πεθάνει στο νεκροκρέβατο. Είναι μάλλον απίθανο, αλλά αυτό που χρειαζόμαστε πραγματικά είναι ένας ηγέτης που θα θέσει την Ελλάδα σε τροχιά ανάπτυξης, βασισμένη όμως μονάχα στις δικές της δυνάμεις. Αλλιώς, στην πτώση της Ευρωπαϊκής ζώνης, που θα συντελεστεί στα επόμενα 10 με 15 χρόνια, η Ελλάδα θα καταπλακωθεί τόσο πολύ, που – φοβάμαι – μόνο ερείπια θα βλέπουμε γύρω μας...

Κι ένα τελευταίο: Παρά το ότι απεύχομαι να φύγει η Ελλάδα από το Ευρώ, διότι τούτη τη στιγμή αυτό θα ήταν καταστροφικό, θεωρώ όμως ότι το Ευρώ δεν είναι μονόδρομος. Απλώς, θα έπρεπε κάποια στιγμή όλες οι πολιτικές δυνάμεις αυτού του τόπου να προετοιμάζονται για μια εθελούσια έξοδο από αυτό, ώστε να συμβεί με τις μικρότερες δυνατές απώλειες. Διότι ως άνθρωπος που μελετά την Ιστορία, θυμάμαι όταν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο πολλοί «φωτισμένοι» πολιτικοί και διπλωμάτες θεωρούσαν «μονόδρομο» την... υποταγή στο ΓερμανοΙταλικό Άξονα, θεωρώντας ότι μια σύγκρουση μαζί τους θα ήταν καταστροφική. Η Ελλάδα αντιστάθηκε και, μαζί της, αντιστάθηκαν όλες εκείνες οι Ευρωπαϊκές δυνάμεις που αποστρέφονταν τη Φασιστική Ιταλική λαίλαπα και τη Ναζιστική Μπότα. Και, τελικώς, κέρδισε η Ευρώπη... Ας το θυμόμαστε αυτό, όταν προσπαθούν όλοι να μας πείσουν για το... μονόδρομο. Διότι στην πολιτική, μονόδρομοι δεν υπάρχουν. Υπάρχουν απλώς μονόχνωτοι και μονοεπίπεδοι άνθρωποι, με αντίστοιχες πολιτικές...