Τα μεγάλα "ΟΧΙ" του σύγχρονου Έλληνα

Πλησιάζοντας η 28η Οκτωβρίου, η εθνική επέτειος του ΌΧΙ, αναλογίζομαι πως πολλά είναι τα ΌΧΙ που ένας σύγχρονος Έλληνας θα έπρεπε να... βρει το θάρρος να διατυπώσει και να βροντοφωνάξει. ΌΧΙ στον κυνισμό της Παγκόσμιας Οικονομίας. Είμαστε ένας λαός που ζούσε πάντα με γνώμονα το πνεύμα, όχι με οδηγό το χρήμα. Είμαστε ένας λαός που ποτέ δεν κρίναμε την αξία του διπλανού μας από το πάχος του πορτοφολιού του, αλλά από το περιεχόμενο του χαρακτήρα του. ΌΧΙ στην εύκολη υποταγή και την άνευ όρων παράδοση. Ήμαστε πάντοτε μικροί σε πληθυσμό, μα πάντοτε υψώναμε ανάστημα γιγάντων. Ήμαστε πάντοτε ολίγοι σε αριθμό, μα πάντοτε πολλοί σε δύναμη ψυχής. ΌΧΙ σε πολιτικούς που πιστεύουν στην ιδέα της εξαθλίωσης των παιδιών μας για χάρη μιας κάποιας αόριστης οικονομικής ανάκαμψης. Είμαστε ένας λαός που αξίζει να γνωρίσει ηγέτες που θα θεωρούν τον άνθρωπο σημαντικότερο από το χρήμα. ΌΧΙ στο σκοταδισμό των σύγχρονων βαρβάρων που γυρεύουν να εξαφανίσουν καθετί ελληνικό κι άρα Ωραίο! Είμαστε ένας λαός που αξίζει να δει την Ελλάδα να λάμπει και πάλι, να ξαναγίνει αυτό που ήταν πάντοτε στους αιώνες: η χώρα του Φωτός. ΌΧΙ στην απαξίωση του έθνους μας, της εθνικής μας ταυτότητας, της εθνικής μας κληρονομιάς. Είμαστε Έλληνες, που σημαίνει ότι είμαστε πάνω απ’ όλα Άνθρωποι που πολεμούν για αξίες και ιδανικά! Κι αυτή μας την ιδιότητα, αυτή μας την περηφάνεια, δεν θα επιτρέψουμε να μας την πάρετε! ΌΧΙ στο ξεπούλημα της πατρίδας μας για οποιοδήποτε τίμημα! Τούτα τα χώματα είναι ιερά! Έχουν πολεμήσει γι’ αυτά οι πρόγονοί μας, υπέφεραν, μάτωσαν, θυσιάστηκαν. Δεν ξεπουλάμε, λοιπόν τη γη των πατεράδων μας για τριάντα αργύρια! Διότι έχουμε πολύ ακριβά αγορασμένη την ελευθερία μας, για να την πουλήσουμε τόσο φτηνά στον τυχόντα! Θέλουμε ν’ ακούσουμε το σάλπισμα του Αγώνα να ηχήσει για ακόμα μία φορά. Κι όταν ηχήσει σε κάθε χωριό και σε κάθε πόλη, θα μπορέσουμε να βαδίσουμε γοργά προς εκείνη τη μέρα, κατά την οποία όλοι οι Έλληνες, από κάθε γωνιά τούτης δω της γης, θα ενώσουμε τα χέρια, θα σχηματίσουμε ένα Μέτωπο Εθνικό και θα τραγουδήσουμε μαζί τον εθνικό μας ύμνο προς την Ελευθερία. Διότι τότε θα κατανοήσουμε το τι σημαίνει στ’ αλήθεια να φωνάζεις, μ’ όση δύναμη διαθέτουν τα πνευμόνια σου, «Χαίρε, ω, χαίρε, λευτεριά»!

Η νέα μοιρολατρία της παγκόσμιας αγοράς

Οι Αρχαίοι Έλληνες πίστευαν στη μοίρα. Παρότι, όμως αντιλήφθηκαν το αναπόφευκτο της μοίρας, δε θέλησαν να διακηρύξουν ως πολιτισμική θέση ή ως πολιτικό «πιστεύω» την απόλυτη υποταγή της Ανθρωπότητας σ’ αυτήν. Οι Αρχαίοι Έλληνες δεν έφτασαν στη μοιρολατρία. Κάτι τέτοιο θ’ αποστερούσε την ελευθερία βούλησης από κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα. Απέναντι σ’ αυτήν την απολυτότητα της μοίρας, πρόβαλαν αντίσταση. Κανείς άνθρωπος δεν μπορεί, βέβαια να ελέγξει τη μοίρα. Μπορεί, όμως να ελέγξει τον τρόπο δράσης του απέναντι στο μοιραίο. Το είδος αυτό και το περιθώριο της αντίστασης του Ανθρώπου απέναντι στη μοίρα το είπαν «ελευθερία». Κι όπως ξέρουμε, αυτή η αντίσταση δεν απέβη μάταιη. Γέννησε έναν μεγαλειώδη πολιτισμό. Το Αρχαίο Θέατρο δραματοποίησε τον αγώνα αυτό του Ανθρώπου απέναντι στην απραξία που μπορεί να γεννήσει η κάθε μορφής μοιρολατρία. Σκληρή μοίρα έπεσε πάνω στην Αντιγόνη και την Ισμήνη. Όμως, οι δύο αδελφές δεν αντιμετώπισαν το χτύπημα της μοίρας με τον ίδιο τρόπο. Η Ισμήνη παρέμεινε άπραγη, δουλικά υποταγμένη στα κελεύσματα των ισχυρών του κόσμου της, ανήμπορη να αντισταθεί. Η Αντιγόνη δρα. Αρνείται να δεχτεί ως τετελεσμένο γεγονός τον ολοκληρωτισμό και τη βαναυσότητα της εξουσίας. Αντιστέκεται στη μοίρα. Στους καιρούς μας, μια νέα μορφή μοιρολατρίας κάνει την εμφάνισή της, εμπνευσμένη από την ανάπτυξη της παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας, που θέτει ως βασικό πρόταγμα μια δήθεν οικονομική ευημερία. Είναι διάχυτη η πεποίθηση ότι τα σημερινά κράτη δε διαθέτουν πολλά περιθώρια ελιγμών, δε διαθέτουν τη δυνατότητα της ελεύθερης επιλογής του τρόπου ζωής τους, δε διαθέτουν σχεδόν κανένα περιθώριο αυτοδιάθεσης. Με το πρόσχημα της οικονομικής ασφάλειας, πολιτικοί υποδουλώνονται, πολίτες εξαγοράζονται, κι όλοι υποκύπτουν στον εκβιασμό «οφείλετε να πράττετε με ένα συγκεκριμένο τρόπο, αν επιθυμείτε να επωφεληθείτε από τις νέες οικονομικές συνθήκες και συσχετισμούς». Οποιοδήποτε πολιτικό μόρφωμα επιχειρεί να περιορίσει τον αδυσώπητο εναγκαλισμό της παγκόσμιας αγοράς, ανακαλύπτει ότι το εγχείρημα αυτό οδηγεί σε μια απροκάλυπτη απειλή, περί αναγκαστικής εξόδου από την παγκόσμια οικονομική δικτατορία που, ευθαρσώς και χυδαία, αποκαλούν «κοινότητα». Η μόνη ιδεολογία που θα μπορούσε να επιβιώσει στο νέο παγκόσμιο ανταγωνισμό, μας λένε, είναι ο άκρατος, κατ’ επίφασιν δημοκρατικός, φιλελευθερισμός. «Κι ενώ θα ήταν δυνατό μια κοινωνία να διοικείται διαφορετικά, το τίμημα θα ήταν η σχετική οικονομική παρακμή: ένα τίμημα που καμία κοινωνία δεν επιθυμεί να πληρώσει. Αυτή είναι η περιβόητη θέση «περί του τέλους της Ιστορίας», και πρεσβεύει ότι όλες οι κοινωνίες θα πιέζονταν από οικονομικούς παράγοντες, ώστε να διοικούνται με παρόμοιο τρόπο». Μ’ άλλα λόγια, όλες οι κοινωνίες θα ξεπουλούσαν την ελευθερία ύπαρξης και δράσης τους για τριάντα αργύρια. «Είναι αδιαμφισβήτητο ότι αυτό το είδος μοιρολατρίας θα υπονομευθεί από τα γεγονότα. Παρακολουθούμε ήδη μια ισχυρή αντίδραση στην παγκοσμιοποίηση, η οποία λαμβάνει τη μορφή πολιτικών κινημάτων… παρατηρούμε τον αντίχτυπο της παγκοσμιοποιημένης αγοράς στα αναπτυσσόμενα έθνη και την ποιότητα του διεθνούς πολιτισμού. Τα κινήματα αυτά θέτουν υπό αμφισβήτηση τη θεωρία ότι η οικονομική ανάπτυξη είναι ο απώτερος στόχος, και αναζητούν τις αληθινές αξίες της ζωής μας, όπως και τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαμε να προσεγγίσουμε τις αξίες αυτές. »Όταν κάποτε ζητήθηκε από τον Τόμας Καρλάιλ να καταδείξει την πρακτική σημασία των αφηρημένων ιδεών, φέρεται να εξέφρασε την ακόλουθη άποψη: Κάποτε υπήρξε ένας άνδρας ονόματι Ρουσσώ, ο οποίος έγραψε ένα βιβλίο, το οποίο εμπεριείχε μόνο ιδέες. Η δεύτερη έκδοση βιβλιοδετήθηκε με το δέρμα εκείνων που αρχικά τον ενέπαιξαν!» (David Miller, Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την πολιτική φιλοσοφία, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, σ. 14 κ. εξής). Καμία αντίσταση δεν είναι μάταιη. Ο ελεύθερος άνθρωπος πάντα καταφεύγει στην αντίσταση. Ο ελεύθερος άνθρωπος δε χρησιμοποιεί ποτέ τα χτυπήματα που δέχεται από τη μοίρα ως δικαιολογία απραξίας, αλλά ως εφαλτήριο δράσης. Ο ελεύθερος άνθρωπος δεν υποτάσσεται ποτέ στα κελεύσματα των ισχυρών της γης, ούτε διανοείται ποτέ να αποκαλέσει τα κελεύσματα αυτά «μοίρα»! Το πιο σημαντικό: ο ελεύθερος άνθρωπος αναγνωρίζει κάθε μορφή δουλείας, όπως κι αν μεταμφιέζει αυτή τους όρους επιβολής της και στέκεται πάντα απέναντί της! Δ. Γκίκας, Υπ. Διδάκτωρ Πολιτικής Φιλοσοφίας Ιονίου Πανεπιστημίου

Ανοιχτή επιστολή προς τον Υπουργό Οικονομικών κ. Στουρνάρα

Αξιότιμε κ. Υπουργέ, Σας γράφω την παρούσα, επί τη αφορμή των δηλώσεών σας ότι, εφόσον έχουμε παγκοσμιοποίηση, ας μας αγοράσουν και οι Τούρκοι. Οποιοσδήποτε, κ. Υπουργέ, μπορεί να αντιληφθεί ότι η ιδιότητά σας, αυτή του οικονομολόγου, σας οδηγεί σε πολύ συγκεκριμένες αντιλήψεις επί ορισμένων θεμάτων. Σαν τη γνωστή λαϊκή ρήση που λέει ότι όποιος κρατάει ένα σφυρί, αντιμετωπίζει τους πάντες σαν καρφιά, έτσι κι εσείς αντικρίζετε τα πάντα από τη σκοπιά του οικονομικού κέρδους. Από την άλλη, όμως, κατέχετε μια βαρυσήμαντη πολιτική θέση σε μια χώρα με ιδιαίτερη ιστορία. Τέτοιες, λοιπόν δηλώσεις είναι, το λιγότερο, ατυχείς. Ο πολιτικός άνδρας, κ. Υπουργέ, που σέβεται το λαό του κράτους, τον οποίο και υποτίθεται ότι υπηρετεί, ενεργεί, πράττει, σκέφτεται και αποφασίζει για το καλό του λαού, με γνώμονα το εθνικό (κι όχι το παγκοσμιοποιημένο) συμφέρον. Καμία χώρα δεν μπορεί να επιβιώσει – όχι μόνο οικονομικά, αλλά και πολιτισμικά και πολιτικά – με πολιτικούς που ξεπουλάνε τόσο εύκολα «γη και ύδωρ» για τριάντα αργύρια. Συν τοις άλλοις, το ότι αναφερθήκατε ειδικότερα στην Τουρκία, η οποία αποτελεί ακόμα και σήμερα μόνιμη πηγή προβλημάτων για το κράτος (παραβιάσεις, απειλές πολέμου για την ΑΟΖ κλπ), αποτελεί δείγμα πολιτικής ανωριμότητας, παθογένειας, αυταρχικότητας και μέγιστης αλαζονείας από μέρους σας. Αν πραγματικά διαθέτετε την ολίγιστη ευθιξία, κ. Υπουργέ των Οικονομικών της Ελλάδας, καλό θα ήταν να ζητήσετε συγγνώμη και να παραιτηθείτε. Μεγαλύτερη ζημιά προκαλείτε με τέτοιες δηλώσεις, απ’ ότι κέρδος. Εκτός, βέβαια αν προσδοκάτε προσωπικά κέρδη, τα οποία διαφεύγουν από μας τους υπόλοιπους πολίτες. Κέρδη αδιαφανή, οπωσδήποτε. Είναι αδιανόητο για πολιτικό οποιασδήποτε χώρας να θεωρεί ότι το συμφέρον της παγκοσμιοποίησης (και μάλιστα της πιο απάνθρωπης μορφής της) ξεπερνά το συμφέρον του λαού του. Είναι, δε ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΟ για Έλληνα πολιτικό να δηλώνει υπέρ της εξαγοράς της ίδιας μας της περιουσίας από εκείνους που, όχι μόνο ιστορικά, αλλά και στη σύγχρονη πολιτική ζωή, διακρίνονται για την εχθρότητά τους προς το λαό και το Έθνος μας! Αναμένοντας την απάντησή σας Δημήτριος Γκίκας, Έλληνας πολίτης Υπ. Διδάκτωρ Πολιτικής φιλοσοφίας